سفرنامه آناتولی-سیواس و میراث وزرای ایرانی

‍ سفرنامه آناتولی
(روز پنجم. سیواس و میراث وزرای ایرانی)
سیواس یا سباستیا مرکز ارمنستان کوچک و جزئی از امپراتوری بیزانس بود که بعد از نبرد ملازگرد به دست ترکان سلجوقی افتاد. سلاطین سلجوقی با آن که خود ترک تبار بودند ولی دوره سلجوقی اوج شکوفایی زبان فارسی در آناتولی بود. بسیاری از سلاطین سلجوقی از القاب فارسی و اسامی شاهان ایران باستان مثل کیکاووس و خسرو و… برای خود استفاده می کردند و وزیران ایرانی داشتند. در مرکز شهر سیواس چند مدرسه تاریخی با شکوه به اسم مدرسه شفائیه ( برای آموزش پزشکی)، مدرسه جفت منار( یا دارالحدیث جوینی)، مدرسه بروجردی ( برای آموزش نجوم و فیزیک) ومدرسه کبود (gök) وجود دارد که اغلب به دستور وزرای ایرانی در دوره سلجوقی و ایلخانی در قرن سیزدهم ساخته شده اند و نشان دهنده اهمیت علمی شهر در آن دوره است که به دارالعلما مشهور بوده است. این مدارس تا اوایل قرن بیستم فعال بودند.
مدارس تاریخی و مسجد جامع سیواس همه نزدیک به هم هستند و بازدید از آن ها رایگان است.
آرامگاه عزالدین کیکاووس ، سلطان سلجوقی در مدرسه شفائیه قرار دارد.
بانی مدرسه جفت منار سیواس (çifte minar) ،شمس الدین جوینی از اهالی خراسان و بانی مدرسه بروجیه (Buruciye) مظفر بروجردی ایرانی بود.

یکی دیگر از دیدنی های موجود در مرکز شهر، موزه انقلاب است که به وقایع بعد از جنگ جهانی اول در ترکیه مربوط است.
در سال ۱۹۱۹این شهر محل تشکیل کنگره ملی گرایان ترک به رهبری آتاتورک بود که نمایندگان شهرهای مختلف در آن شرکت کردند و تصمیم گرفتند علی رغم تسلیم شدن سلطان عثمانی ، در در برابر متفقین مقاومت کنند. این تصمیم به تشکیل دولت جدیدی در آنکارا و جنگ استقلال منجر شد. ساختمانی که این کنگره در آن تشکیل شده است، به عنوان موزه انقلاب شناخته می شود.
بعد از بازدید از مدرسه های تاریخی شهر و ساختمان کنگره و نماز در مسجد جامع، در یکی از رستوران های مرکز شهر که از قضا فارسی زبان و اهل افغانستان بود، یکی از غذاهای سیواس یعنی کوفته سیواسی را امتحان کردیم.
بعد به طرف کاپادوکیه حرکت کردیم و شب به آن جا رسیدیم.
یکی از مزایای مسافرت با ماشین شخصی آن است که لازم نیست محل اقامت در مرکز شهر و نزدیک به اماکن دیدنی باشد و می توان از اقامتگاه های ارزان تر حاشیه شهر استفاده کرد. در کاپادوکیه به جای هتل های گران قیمت منطقه گورمه به صورت اینترنتی یک آپارتمان در حاشیه منطقه اورگوپ پیدا کردیم.

دکتر سید میثم شفیعی مطهر

سفرنامه را به صورت تصویری هم می توانید در هایلایت آناتولی در اینستاگرام من دنبال کنید.
https://instagram.com/shafiei_motahar?igshid=MzNlNGNkZWQ4Mg==