‍ سفرنامه آناتولی روز هفدهم.سوملا،صومعه برفی

در حاشیه شهر ترابوزون، تپه ای وجود دارد که به آن “بزتپه” می گویند و مقصد اول ما در روز هفدهم سفر بود.
این تپه به خاطر وجود چندین چشمه آب از دیرباز مکان مقدسی محسوب می شده است. در دوره ای که ترابوزون جزو قلمرو هخامنشی و پادشاهان مهردادی پونتوس بوده ، به این تپه مینتریون می گفتند و معبدی برای پرستش میترا در یکی از غارهای آن وجود داشته است.
جالب است که خیابان اصلی بزتپه، به نام ایران نام گذاری شده است.
بعد از پادشاهان مهردادی پونتوس، معابد رومی و کلیساها جایگزین معابد ایرانی در چشمه های این تپه شدند که برخی از آن ها باقی مانده است. یکی از این معابد، صومعه دختران نام دارد.
صومعه دختران در دهانه یک غار کوچک و در کنار یک چشمه قرار دارد. بر اساس منابع موجود این صومعه در قرن چهاردهم و به دستور پادشاهان مسیحی ترابزون ساخته شده و از زمان مهاجرت اجباری مسیحیان از ترکیه در اوایل قرن بیستم متروک شده است.
برایم جالب بود که این صومعه ویژگی های معمول معابد ایرانی میترا یا آناهیتا را دارد مثل وجود غار، چشمه آب و اختصاص داشتن به زنان و…

بعد از دیدن بزتپه، از ترابوزون خارج شدیم و به سمت صومعه سوملا حرکت کردیم.
برف سنگینی جاده پردرخت صومعه را پر کرده بود که در فصل بهار انتظار آن را نداشتیم.

صومعه در جنگلی به نام “آلتین دره” قرار گرفته که یک پارک ملی است. در ورودی پارک جنگلی، دو نوع بلیت فروخته می شود که یکی برای استفاده از پارک جنگلی به تنهایی و دیگری برای ورود به پارک و دیدن صومعه (هردو) است.
البته من در ابتدای سفر museum pass خریده بودم که تمام بلیت های اماکن تاریخی را شامل می شد.
در انتهای پارک جنگلی باید ماشین را پارک کرد و با مینی بوس های مخصوص به صومعه رفت.

صومعه سوملا در قرن چهارم میلادی ودر سال های ابتدایی رسمیت یافتن مسیحیت در یک غار در دل جنگل ساخته شده است و در قرون بعدی و به ویژه در دوره پادشاهان ترابوزون توسعه یافته است.
سوملا لغتی یونانی به معنی سیاه یا تاریک است. نقاشی های دیواری زیبایی از کتاب مقدس در آن دیده می شود که البته در طی سال ها خیلی آسیب دیده است.

بعد از دیدن صومعه ، جاده برفی را ادامه دادیم و شب به شهر ارزروم رسیدیم.
آن روز با خوردن کباب مشهور ارزروم به نام جاغ کباب و شیرینی کاداییف دلمه ای به پایان رسید. جاغ کباب شبیه به کباب چنجه خودمان بود.

دکتر سید میثم شفیعی مطهر

سفرنامه را به صورت تصویری هم می توانید در هایلایت آناتولی در اینستاگرام من دنبال کنید.
https://instagram.com/shafiei_motahar